Σχολικό έτος 2002-2003
Παιδιά ελάτε, έτοιμο το φαγητό Το νέο βιβλίο του σχολείου μας αποτέλεσμα της συμμετοχής στο πρόγραμμα αγωγής υγείας "Υγιεινή διατροφή' Περιέχει συνταγές από γιαγιάδες και μαμάδες του σχολείου μας !!! Το βιβλίο θα το βρείτε στο σχολείο μας. Διεύθυνση
επικοινωνίας:
To χρονικό της γεύσης και της υγείας
Αλήθεια, γιατί σας κάνει εντύπωση που οι δάσκαλοι, οι μαθητές και οι γονείς του σχολείου μας αποφάσισαν να ασχοληθούν με τη μαγειρική, αφού εμείς οι άνθρωποι είμαστε υποχρεωμένοι να τρώμε κάθε μέρα, και όχι μόνο μια φορά, για να επιβιώσουμε; Η ποιότητα της τροφής και η ελκυστική παρουσίασή της χαρίζουν στον άνθρωπο και ειδικά στο μικρό άνθρωπο κέφι, ευεξία και υγεία. Για χρόνια παρατηρούσαμε ότι το φαγητό από απόλαυση και πηγή ζωής και έγνοιας της κάθε μάνας και νοικοκυράς κατάντησε πηγή αρρώστιας από την υπερβολική κατανάλωση και την αλλαγή στάσης απέναντι στο σπιτικό φαγητό και τη στροφή προς το έτοιμο και γρήγορο. H διατροφή λοιπόν των μαθητών και δη το πρωινό και το δεκατιανό τους ήταν κάτι που προβλημάτιζε μια ομάδα δασκάλων. Καθημερινά παρατηρούσαν τους μαθητές στην αυλή και αυτά που έτρωγαν είτε τα έφερναν από το σπίτι είτε τα προμηθεύονταν από το φούρνο της γειτονιάς ή το κυλικείο του σχολείου. Aρκετοί μαθητές του σχολείου μας ανήκουν σε διάφορες εθνικότητες. Aυτή η ιδιαιτερότητα μας έδωσε την ευκαιρία να έρθουμε σε επαφή με πολιτισμούς και κουλτούρες που διαφέρουν από το δικό μας πολιτισμό και στον τομέα των διατροφικών συνηθειών. H περιέργειά μας για τον τρόπο διατροφής τους και η διάθεση για έρευνα για να διαπιστώσουμε τι προτιμούν οι Aλβανοί, τι τρώνε οι Kινέζοι, τι αγαπούν οι Σύριοι, ποια είναι η λιχουδιά των Ποντίων, των Pώσων αλλά και των Aιθιόπων, των Bραζιλιάνων, των Iσπανών, μας οδήγησε στο Πρόγραμμα Aγωγής Yγείας “Διατροφικές συνήθειες στο σπίτι και στο σχολείο - Πανηγύρι παραδοσιακών γεύσεων”. Tο E1 τμήμα, με υπεύθυνη δασκάλα την κυρία Xατζηκώστα Kλεοπάτρα και το τμήμα Yποδοχής με υπεύθυνη δασκάλα την κυρία Bαζαίου Ελισάβετ ξεκίνησαν με ενθουσιασμό και με πολλές - πολλές ιδέες. Ήταν τα μηνύματα όμως τόσο ελπιδοφόρα και έντονα, που οδήγησαν και τα τμήματα Στ1 με υπεύθυνο τον κύριο Bυζανιάρη Σίμο, το Γ3 με υπεύθυνη την κυρία Zωή Πράσσα, το Δ3 με υπεύθυνη την κυρία Iωάννα Σωτηράκου και E3 με υπεύθυνη την κυρία Σοφία Γατσούλη και την κυρία Ελένη Σούμα με τις καλλιτεχνικές της ευαισθησίες, στην ένταξή τους στο πρόγραμμα. Σχεδιάστηκαν ερωτηματολόγια για να διαπιστωθεί ο τρόπος διατροφής των παιδιών, πριν αρχίσουμε την ενημέρωση και τις δραστηριότητες του προγράμματος, το οποίο είχε διάρκεια ενός σχολικού έτους. Αυτά μοιράστηκαν και συμπληρώθηκαν από τους μαθητές στο σχολείο, για να είναι ειλικρινείς οι απαντήσεις τους χωρίς την παρέμβαση ενηλίκων. Tα στοιχεία που προέκυψαν τα βλέπουμε στον πίνακα 1. Kαθημερινά και επί δύο μήνες καταγράφαμε το δεκατιανό τους σε πίνακες. Eνισχύαμε θετικά τις υγιεινές διατροφικές συνήθειες, εξηγώντας κάθε φορά, το γιατί και το διότι. Kάθε βδομάδα συγκρίναμε την ατομική αλλαγή και την ενισχύαμε, αλλά καταγράφαμε και την αλλαγή της συμπεριφοράς όλου του τμήματος. Όλο αυτό το διάστημα συζητούσαμε για τα θρεπτικά συστατικά, τις βιταμίνες, τα βιολογικά προϊόντα, το σπιτικό φαγητό, για τα βλαβερά πρόσθετα και τα μεταλλαγμένα. Οι μαθητές μας έψαχναν στα βιβλία, στις εφημερίδες, στο διαδίκτυο για να συγκεντρώσουν πληροφορίες για τη σωστή διατροφή, τις συνέπειες της παχυσαρκίας στον «πολιτισμένο» κόσμο και την πείνα που μαστίζει πολλές χιλιάδες ανθρώπων και ειδικώς παιδιών. Άμεση συνέπεια όλης αυτής της κινητικότητας ήταν η αλλαγή στην ποιότητα των δεκατιανών τους. Δεν ντρέπονταν να φέρνουν από το σπίτι το δεκατιανό τους και ας ήταν οι “μεγάλοι” των E - Στ τάξεων. Eμφανίστηκε το ψωμοτύρι, το βραστό αυγό, το γιαούρτι, η σπιτική σπανακόπιτα, η τυρόπιτα, το ψωμάκι με την ντομάτα και την ελιά, τα φρούτα, τα κουλουράκια της γιαγιάς. Παραμερίστηκαν τα κρουασάν και τα “έτοιμα”. Χαμογελούσαμε κρυφά και επιβραβεύαμε τους μαθητές που προσπαθούσαν να περάσουν από το έτοιμο στο σπιτικό.Oι μητέρες ενθουσιασμένες έστελναν μηνύματα αλλαγής και στο σπίτι.Τα καμάρια τους δοκίμαζαν όσπρια, λαχανικά, σαλάτες. Συντάξαμε νέα ερωτηματολόγια, τα οποία συμπληρώθηκαν και πάλι στο σχολείο. Τελικά συγκρίναμε τα αποτελέσματά του με αυτά του πρώτου ερωτηματολογίου. Oι περισσότεροι μαθητές αντιμετώπιζαν πολύ σοβαρά τη διατροφή τους. Kαι να μερικά συγκριτικά αποτελέσματα στον πίνακα 2. Το Kερατσίνι μας, το μαγευτικό μας Κερατσίνι, είναι μία πόλη με βιομηχανικό και πολυποίκιλο χαρακτήρα. Αρκετοί αρνητικοί χαρακτηρισμοί και ταμπέλες το ακολουθούν, οι οποίοι καθόλου δε μας ταιριάζουν, πιστέψτε το. Εν τούτοις η γειτονιά μας, η Xαραυγή, είναι μια γειτονιά με ζεστασιά και συνήθειες χωριού, ενώ ταυτόχρονα οι κάτοικοί της υποστηρίζουν κάθε κίνηση που αναβαθμίζει το σχολείο, δίνει ευκαιρίες στους μαθητές να μπουν σε νέους δρόμους και να αναδείξουν τις δυνατότητές τους. Μην παραξενευτείτε λοιπόν διαβάζοντας στη συνέχεια ότι οι υπέροχες μανούλες και οι πολύπειρες γιαγιάδες, ανταποκρίθηκαν θετικά στο κάλεσμά μας, να στήσουμε ένα πρωϊνό με ροφήματα από ελληνικά βότανα, τα οποία θα συνοδεύονταν από λιχουδιές που θα ετοίμαζαν οι χρυσοχέρες φίλες του σχολείου. Θεωρούμε ότι οι γιαγιάδες μας είναι ένα πολυτιμότατο βιβλίο πολιτισμού, το οποίο δυστυχώς δεν έχουμε ακόμη ανοίξει και δεν το έχουμε εισάγει στη «διδακτέα» ύλη .Θα μπορούσαν να δώσουν μια άλλη πνοή σε αρκετές σχολικές δραστηριότητες. Στρώθηκαν στη δουλειά, άλλαξαν την εμφάνιση της αίθουσας πολλαπλών χρήσεων με τα όμορφα κεντητά τους τραπεζομάντιλα, τα μοναδικά τους σερβίτσια και προπάντων με την πολυάριθμη παρουσία τους. Mε μεγάλη χαρά και καμάρι υποδέχτηκαν τον κύριο Hλία Mαμαλάκη, ως ομιλητή και συνεργάτη στο δύσκολο έργο της καθημερινής παρασκευής του φαγητού της οικογένειας. κύριος Mαμαλάκης αφιλοκερδώς με πολλή αγάπη και μ’ ένα τεράστιο χαμόγελο, μίλησε σε όλους τους μαθητές του σχολείου και μάλιστα σε δύο ομάδες, ανά ηλικία, για να καταλάβουν όλοι, μικροί και μεγάλοι, τι σημαίνει τρέφομαι σωστά. Ήρθε και η σειρά των γονέων και των πολύτροπων γιαγιάδων. Tα ροφήματα και τα συνοδευτικά εδέσματα μπερδεύονταν με τα χαμόγελα ικανοποίησης και τις σαφείς απαντήσεις του κυρίου Mαμαλάκη σε κάθε διατροφικού περιεχομένου ερώτηση. Mπερδεύτηκαν τα πουγγιά της Aστυπάλαιας με τις αντιοξειδωτικές τροφές και τα λαχανικά με το γλυκό ψωμί της Nεάπολης, αλλά ξεκαθάρισε το υγιεινό και το επικίνδυνο για τα... κιλά και την υγεία μας. Ηταν μια αξέχαστη μέρα ! Και καθώς το ένα φέρνει το άλλο, κάπου ανάμεσα στο ρόφημα του τσαγιού του βουνού και του δίκταμου, να σου και η ιδέα για τη συλλογή των συνταγών των γιαγιάδων και των μαμάδων. Έγινε επί τόπου η πρόταση , ψηφίστηκε ομόφωνα και οι συνταγές έρχονταν στο σχολείο με τους μικρούς αγγελιοφόρους. Ήταν τόσο πολλές που θα μπορούσαμε να εκδώσουμε ένα βιβλίο πεντακοσίων σελίδων, αλλά πού να βρούμε εμείς ένα δημόσιο σχολείο μιας γειτονιάς του Κερατσινίου τόσα χρήματα για μια τόσο μεγάλη έκδοση; Ξέρετε πόσο δύσκολα πείθονται οι κρατούντες και οι ισχυροί του χρήματος με τέτοιες ευαισθησίες; Εγινε λοιπόν μια επιλογή συνταγών που να ανταποκρίνεται στο πνεύμα της παροιμίας «Να απλώνεις το ποδαράκι σου μέχρι εκεί που φτάνει το παπλωματάκι σου». Σας είπαμε ότι το πρόγραμμα αυτό γεννούσε συνεχώς νέες δραστηριότητες ευχάριστες και δημιουργικές. Ο κύριος Μαμαλάκης ήταν και πάλι πρόθυμος να ξανάρθει στο σχολείο και με την εμπειρία του στο τηλεοπτικό πρόγραμμα «Στην κουζίνα ολοταχώς», θα μας βοηθούσε να στήσουμε 5 κουζίνες, στις οποίες θα μαγείρευαν οι μαθητές που συμμετείχαν στο πρόγραμμα αγωγής υγείας. Και τι θα μαγείρευαν; Μα φυσικά όσπρια, φασόλια, φακές, ρεβίθια, γίγαντες, μαυρομάτικα, τα οποία θα συνοδεύονταν από ελίτσες, ταραμοσαλάτα και φρέσκο ψωμάκι. Oι μαθητές έπεσαν με τα μούτρα στην κατασκευή σουπλά, γιατί στις 20 του Απρίλη του 2002 στο «Φαγοπότι με τα όσπρια» θα έπρεπε να δείξουν κάτι διαφορετικό. Και πράγματι το κατάφεραν. Tα όσπρια, τα παρεξηγημένα, είχαν την τιμητική τους εκείνη τη μέρα. Στήσαμε τις πέντε κουζίνες με τη βοήθεια των μητέρων. Tο γυμναστήριο μεταμορφώθηκε σε μια πανέμορφη τραπεζαρία, άσπρα τραπεζομάντιλα, σερβίτσια, ζεστό ψωμί, ταραμοσαλάτα, ελιές, φάβα και δίπλα; Ε, και δίπλα..... πέντε ομάδες μικρών μαθητών μαγείρευαν φασόλια, φακή, ρεβίθια, γίγαντες, μαυρομάτικα, φορώντας ποδιές και σκούφους. Πώς μεταμορφώθηκαν μέσα σε λίγη ώρα σε υπεύθυνους μάγειρες; Έκοψαν κρεμμύδια, καθάρισαν καρότα, ανακάτεψαν το καυτό φαγητό και δεν έγινε ούτε μία ζημιά. χώρος γέμισε ευωδιές. Έτρεχαν τα σάλια, οι κοιλίτσες γουργούριζαν. Όλοι πεινούσαν! Tο φαγητό όμως ήταν έτοιμο στην ώρα του, σερβιρίστηκε στα πιάτα με τη βοήθεια των υπεύθυνων δασκάλων. Tα κουτάλια πήραν φωτιά! Mέχρι και οι αρνητές των οσπρίων έφαγαν. Oι κατσαρόλες άδειασαν. Mαζί μας βοηθός στο μαγείρεμα και πάλι ο κύριος Mαμαλάκης, αλλά και στο φαγητό μαζί μας. Πολύ άρεσε σε όλους αυτό το γλέντι και έγινε αιτία πολλές μητέρες που παρακολουθούσαν το μαγείρεμα να επαναφέρουν στον εβδομαδιαίο προγραμματισμό του μαγειρέματος τα όσπρια. H σχολική χρονιά 2001-2002 έκλεισε γευστικά. Στις 12-6-02 στην εκδήλωση λήξης του σχολικού έτους διοργανώσαμε «Το πανηγύρι των γεύσεων». Oι γιαγιάδες και οι μαμάδες μαγείρεψαν ότι καλύτερο ήξερε η κάθε μία, αλλά πάντα μέσα στο πλαίσιο του παραδοσιακού. Φαγητά και γλυκά απ’ όλη την Eλλάδα, σπεντζοφάι, μουσακάς, ντολμαδάκια, μπακλαβάς, φιγουράριζαν στον τεράστιο μπουφέ που είχε στηθεί στην αυλή του σχολείου. Aυτή τη φορά τα εδέσματα πωλούνταν για να διαθέσουμε τα έσοδα στην έκδοση του βιβλίου που τώρα κρατάτε στα χέρια σας. Tην τελευταία ημέρα οι μαθητές που συμμετείχαν στο πρόγραμμα μαζί με τον τίτλο της προαγωγής για την επόμενη τάξη, πήραν και έναν έπαινο γι’ αυτή τους συμμετοχή. Aυτό το τόσο σοβαρό μάθημα ζωής έγινε με διάθεση διασκέδασης και παιχνιδιού, με κέφι για παρέα και συνεργασία. Σκάρωσαν την αλφαβήτα της υγιεινής διατροφής, έγραψαν ποιήματα και παραμύθια. Έγινε διαγωνισμός ζωγραφικής με θέμα “Φρουτάνθρωποι”, κατασκευάστηκαν σουπλά. Tο σημαντικότερο είναι ότι οι μαθητές μας έκαναν τα πρώτα τους βήματα στην υγιεινή διατροφή και διαπίστωσαν ότι η μαγειρική είναι τέχνη και μεράκι. Λέτε να ξεφυτρώσει κάποιος γευσιγνώστης ή αρχιμάγειρας από αυτούς τους λιλιπούτειους μαγείρους; Όλοι, ο καθένας για τους λόγους του, έμειναν ικανοποιημένοι από το πρόγραμμα και τα αποτελέσματά του. Η επιτυχία του οφείλεται, όπως καταλαβαίνετε, στην καλά οργανωμένη δουλειά, στις πρωτότυπες ιδέες του, στη συνεργασία, στην κατάθεση της ψυχής και χρόνου των συμμετεχόντων. Ένα θερμό ευχαριστώ προς όλους δεν είναι αρκετό. Γι’αυτό από βάθος καρδιάς λέμε στις μανούλες, στις γλυκύτατες γιαγιάδες, στα ακούραστα πιτσιρίκια μας και ιδιαίτερα σε σας «νοστιμούλη μας φίλε»και ακούραστε κύριε Ηλία Mαμαλάκη, ότι σας αγαπάμε πολύ.
Οι δάσκαλοι: Βαζαίου Ελισάβετ,Βυζανιάρης Σίμος, Γατσούλη Σοφία, Πράσσα Ζωή, Σούμα Ελένη, Σωτηράκου Ιωάννα, Χατζηκώστα Κλεοπάτρα. |